مد انگلستان در دوران کرامول، پوریتان
تاریخ مد انگلستان پیچ و خمهای زیادی را در دورههای مختلف تجربه کردهاست. اگرچه در دوران کرامول (CROMWELLS)، پوریتان (1660-1649) این پیچ و خم چندان زیاد و چشمگیر نبوده است، اما در نوع خود اهمیت ویژه ای داشته است. در اینجا به تغییرات، جزئیات رایج و سبک پوشش ِمردان و زنان آن دوره میپردازیم.
منظور از مد انگلستان در دوران کرامول چیست؟ و چه ویژگی هایی داشته است؟
در بازهی تاریخی 1660-1649، انگلستان تحت حکمرانی کرامول بود. الیور کرامول از تاریخ 1658 تا 1599 وظیفه پیشبرد اهداف سیاسی و نظامی انگلستان را برعهده داشت. سبک پوشش زنان و مردانی که در دوران حکمرانی او زندگی میکردند، عبارت بود از پس زدن قوانین دست و پا گیر و نگه داشتنِ جزئیاتی که در دهه قبلی در مد انگلستان، رایج بود. لباسهای زنان و مردان (به خصوص زنان) نسبت به دوره قبلیاش چندان تغییرات عمده ای نداشته است.
اما اهمیت دادن به طراحی جلوی لباسها، یکی از اهداف دنیای مُد انگلستانِ آن روزها و سبک پوشش مردم (به خصوص طبقه اشراف) بوده است. در مقابل، لباسهای مردان تشکیل شده بود از دو تکه لباس که شلوار نسبت به بالاپوش، کمی پُف کرده تر به نظر میرسید. و به حلقههای روبان مزین شده بود. با اینکه در این دوره، مُد انگلستان تحولات خاص خود را تجربه میکرد، رهبری آن در دستان کشور فرانسه بود؛ به بیان دیگر، این کشور فرانسه بود که کنترل و مدیریت مُد در جهان را بر عهده داشت.
“مقاله پیشنهادی”
لازم به ذکر است که در این دوره، نقش و تاثیر پوریتانها در مُد انگلستان را نمیتوان انکار کرد. آنها گروهی از پروتستانها بودند. و زمان فعالیت شان به سدههای شانزده و هفده میلادی مربوط میشود. اعتقاد آنها بر این بود که تنها بخشهای جزئی و خاصی از کلیسای انگلستان مورد تغییر و اصلاح واقع شده است.
“مقاله پیشنهادی”
چه اتفاقات و تغییر و تحولاتی در لباسها در دوران کرامول، پوریتان ایجاد شد؟
اتفاق یا تغییر و تحول خاصی در لباسهای زنانه و مردانهی مد انگلستان در دوره کرامول پیش نیامد. دقیقا روندهای دهههای قبلی در این دوران نیز تکرار شد. در لباسها، دوخت یقههایی که از شانه فراتر میرفتند، همچنان پابرجا بود. زنان به پوشیدن لباسهایی از جنس ساتن براق همچنان علاقه داشتند. یقهها و سر آستینهای توری در این دوره از مد انگلستان بسیار محبوب بود و تزئینات فلزی برای لباسها محبوبیت خاص خود را داشت.
طبق آنچه که در تصویر مشاهده میکنید، ماریا یوفروسین خواهر شاه چارلز دهم سوئد، لباسهایی را به تن کرده است که شبیه سایر پرترههای او در سالهای قبل است. فرانسوا بوچر نیز در کتاب تاریخ لباس در غرب به این نکته اشاره میکند که لباس زنان مانند لباس مردان در دوره پادشاهی کرامول تغییر چشمگیری نداشت. در اصل هر تغییری که در سبک پوشش مردم و اشراف رخ داد، تحولاتی بود تدریجی، که از سبکهای قبلی الهام میگرفت. به گفتهی او:
نیم تنههای سفت و محکم بلند در این دوره رواج داشتند. داشتن آستینهای کوتاه (یا سه ربعی یا نیمه تمام) در اکثر لباسهای این دوره بسیار مُد بود. و ادامهی آنها با پارچههای توری، کامل میشد. همچنین پوشیدن کفشهای پاشنه دار، دستکشهای ساتن براق و جوراب های سادهی نه چندان ضخیم مد بود. البته همیشه الزامی در پوشیدن دستکش وجود نداشت.
چه جزئیاتی در لباسها، در این دوره مد انگلستان ایجاد شده و یا از بین رفته:
اگرچه ایجاد و از بین رفتن جزئیات لباسها در این دوره چندان زیاد نیست اما به هر روی، مهم ترینِ آنها در ادامه آورده شده اند:
مُد رایج برای مردان
ژاکتهای کوچکی که مردان در این دوره مد انگلستان میپوشیدند، دیگر زرق و برق نداشت. شلوارهای پف دار کاملا ساده بودند، و اگر زیورآلاتی به لباس مردان اضافه میشد، نظم و شکل خاصی داشت. لبه کلاهها در این دوره پهن تر از همیشه شد. همچنین پوشیدن ِبوتها و پوتینهای بزرگ، درجه و میزان اعتقاد مذهبی یک شخص را نشان میداد. دیگر اثری از موهای خیلی زیبا، لاولاک (lovelock) و هر نوع سهل انگاری برای آرایش موها نبود. اغلب مردان موهای صاف و یکدستی داشتند. یا باید موهایشان را طبق نظم خاصی میآراستند.
همچنین بیش از حد بلند یا کوتاه بودن موها در این دوره مد انگلستان تقریبا از میان رفته بود. بسیاری از افراد به این معتقد بودند که باید علیه اسراف و یا زیاده روی در انتخاب لباس و سبک آرایش موها روالی اصولی در پیش گرفت. پس خبری از زیاده روی در این دوره، نبود.
اگر به اکثر تصاویر لباسهای مردان در این دوره مد انگلستان نگاهی بیندازید، به خوبی متوجه میشوید که روی اکثر لباسهای آنان حمایل نظامی است. مانند دوره قبل، استفاده از این حمایل همچنان رایج بود. این حمایل از پارچههای ساده تولید میشد و همچنان پهنای زیادی داشت. اندازه حمایلهای نظامی یا یقهها در لباسهای این دوره، بسته به اینکه شخص مورد نظر تا حد مذهبی است، شکل و پهنای متفاوتی داشت. اما همهی آنها ساده و فاقد لبههای توری بودند. به علاوه، با ریسمانهای ساده بسته میشدند.
برای موها (و برخی لباسها) در این دوره مد انگلستان، رنگهای سیاه، قهوه ای تیره و خاکستری کدر مد بود. بعضی اوقات اگر مردی کت بی آستین میپوشید (یا آستینهایی که یک شکاف داخل آنها قرار داشت و باعث نمایان شدن لباس زیرین میشد، مانند تصویری که در پایین درج شده است) ، آستینهای لباس زیرینش به رنگهای زرد، قرمز یا ارغوانی مزین شده بود. گاهی هم آستینهای رنگی به کتی دوخته میشد که از جلو و پشت رنگی تیره داشت. اورکتها نیز تا حد امکان ساده طراحی میشدند.
مُد رایج برای زنان
دامنهای بلند، سراندازهای مشکی، یقههای پهناور و بلند برای دور تا دور شانهها، لباسهایی به سبک روستایی، پیش بندها، کتهای راه راه، کلاههای کتانی، موهای فر شده، از مرسوم ترین سبک و ویژگیهای پوشش زنان در این دوره بود.
یقه گشاد و سر آستینهای گشاد در لباسهای زنان در این دوره مد انگلستان از بارزترین ویژگی ِلباس آنها به شمار میآمد. استفاده از کلاه گیسها در این دوره همچنان باب بود.
جزئیات متداول، نوع و طرح پارچههای مورد استفاده در این دوره
استفاده از پارچههای ساتن به همراه پارچههای کتان در این دوره مد انگلستان بسیار روی بورس بود و از همه بیشتر ساتن برای اشراف. در هر یک از پرترههای افراد مشهور و شاخص آن زمان که دقت کنید، وجود ساتن براق را به وضوح مشاهده میکنید. خبری از طرح و نقش ویژه در این پارچهها نیست. کاملا هم طبیعی است. زیرا همانطور که اشاره شد تکیهی مُد و سبک پوشش در این دوره به از بین بردن زینتها و زرق و برق بوده است.