موتیف در طراحی پارچه
موتیف در طراحی پارچه، عنصری است که به صورت مداوم تکرار میشود. بنابراین می توانیم بگوییم که موتیف در دنیای طراحی به صورت فرمی است که بر روی پارچه نقش می بندد. امکان دارد موتیف بدون هیچ هماهنگی و نظم خاصی تکرار گردد. برای درک بهتر شما از موتیف در زمینه ی طراحی پارچه یک مثال میزنیم:
وقتی که کسی می گوید پیراهن من دارای طرح پلنگی است، ذهنیت شما از پیراهن آن شخص چیست؟ بله درست است طرح پوست پلنگ در ذهن شما تداعی می گردد. حال به دو نکته ی زیر توجه فرمایید:
- در طرح پلنگی، از نظم و هماهنگی خاص خبری نیست
- با وجود هماهنگ نبودن طرح پلنگی، افراد به آسانی الگوی پلنگی را درک می کنند
بله این همان معنی و مفهوم موتیف در طراحی پارچه است و طرح پلنگی نوعی موتیف حیوانی محسوب می گردد در واقع این طرح الهام گرفته از پوست حیوان می باشد برای آشنایی با انواع موتیف در طراحی پارچه به ادامه ی مقاله توجه فرمایید.
پیشنهاد ویژه آموزشی نسیم بیت
🔗 آموزش طراحی پارچه با فتوشاپ و ایلوستریتور
انواع موتیف در طراحی پارچه
موتیف در طراحی پارچه به سه دسته تقسیم می شود این دسته ها عبارتند از:
- موتیف هندسی
- موتیف گلدار
- موتیف جدید
موتیف ها در پارچه به عنوان پیام رسان عمل می کنند به عبارتی نشان دهنده ی هویت پارچه هستند و راجع به اینکه پارچه چه چیزی می خواهد به مخاطب بگوید و پوشیدن این لباس برای چه کسی مناسب تر است، صحبت می کند.
در ادامه برای اینکه بیشتر با زبان موتیف ها بر روی پارچه ها آشنا شوید به معرفی هریک از انواع آن ها می پردازیم:
موتیف هندسی
طراحی پارچه ومد بر اساس هندسه است. در طراحی پارچه با اشکال، زوایا، خطوط و موارد دیگر استفاده می شود.
اشکال هندسی همیشه در دنیای طراحی پارچه وجود دارد. ایجاد طرح های هندسی بسیار پیچیده ضروری نیست، همانطور که در این عکس مشاهده میکنید ساده ترین اشکال هندسی به لباس زیبایی خاصی بخشیده است.
مربع ها، دایره های رنگی، مثلث ها و همه این عناصر را می توان در مجموعه های جدید طراحان مد پیدا کرد. افزون بر این نقوش هندسی شامل نقاط پولکی، راه راه، چهارخانه و الماس است. آنها می توانند ساده یا پیچیده، منظم یا تصادفی، مستقیم یا خمیده، یا ترکیبی از آنها باشند. موتیف های هندسی متنوع ترین و جهانی ترین موتیف ها هستند.
موتیف گلدار
موتیف در طراحی پارچه میتواند به شکل انواع گل استفاده گردد. موتیف گلدار ظاهری است که هرگز از مد نمی افتد. تصاویر کوچک رز که در شکل های ظریف دیده می شوند، انتخاب مناسبی برای انواع پارچه ها هستند. خصوصا برای لباس کودکان طراحی زیبایی به شمار می آید. الگوهای گل بزرگ با رنگ های زنده می تواند برای هر مدل پارچه ای استفاده گردد، با استفاده از پارچه های گلدار در دکوراسیون منزل، میتوانید طرحی زیبا که سرشار از طراوت و گرما است را به فضای داخلی خانه خود اضافه کنید.
پارچه هایی با طرح گل برای همه کاربرد دارند. می توانید از آنها به عنوان پرده برای پنجره ها در هر قسمت از خانه خود استفاده کنید. گل های رنگارنگ روی پرده ها با پرده توری صاف به زیبایی هر فضای داخلی را روشن می کند. چنین الگویی در اتاق ناهارخوری به عنوان رومیزی یا در اتاق خواب به عنوان روبالشی و ملحفه تختخواب کار می کند.
در میان موتیف های گلدار، نه تنها گلهای زیبا و محبوب، بلکه گلهای مروارید، لاله ها، خشخاش، اسطوخودوس و سایر گلها را نیز میتوانید پیدا کنید. با استفاده از پارچه هایی با طرح گلهای کوچک، می توانید به راحتی سربند، دستمال، کیف دستی و حتی جواهرات یا قاب عکس تزئین شده اصلی ایجاد کنید.
موتیف جدید
موتیف های جدید شامل هر چیز دیگری است که در این دو دسته قرار نمی گیرد. چندین موتیف هایی مانند پوست حیوانات، طرح ساده و پیچیده وجود دارد، اما بسیاری دیگر نیز وجود دارند که با مد کم و زیاد می شوند. یکی از پرطرفدارترین موتیف در طراحی پارچه، پوست حیوانات است. معمولا از پوست حیوانات زیر در طراحی پارچه ها الهام گرفته می شود.
- پوست ماری
- پوست گورخری
- پوست ببری
- پوست زرافه ای
- پوست پلنگی
نحوه اجرا شدن موتیف در طراحی پارچه
همانطور که در ابتدای بحث اشاره کردیم موتیف در طراحی پارچه به شکل عنصری واحد است که بارها و بارها تکرار می شود و تشکیل یک الگو را می دهد . این تکرار طراحی برای بدست آوردن موتیفی انجام می شود که بدون محدودیت، بدون وقفه و با ریتم بصری منظم یا منظم شکل گرفته باشد. زمانی که موتیف های تکراری در کنار هم قرار می گیرند اضلاع موتیف ها کاملا با یکدیگر منطبق می گردند. بنابراین این موتیف ها را میتوان بر روی هر اندازه از سطحی به روش نامحدودی چاپ کرد.
خب در ادامه قصد داریم تا به نحوه اجرا یا تکرار شدن موتیف در طراحی پارچه اشاره کنیم. موتیف ها با توجه به جهت تکرار، به شکل های زیر تکرار می شوند.
- تکرار عمودی، در مسیر ارتفاع پارچه
- تکرار افقی، در مسیر عرض پارچه
البته روش های زیادی برای تکرار موتیف ها وجود دارد این روش ها عبارتند از:
- تکرار بلوک که به آن تکرارهای مستقیم نیز می گویند
- تکرار افست
- تکرار پلکانی افقی که به آن آجر/ نیم آجر نیز می گویند
- تکرار عمودی مبهم که نام دیگر آن قطره/ نیم قطره است.
- تکرار آینه
- تکرار الماس
معمولا تکرارهای موتیفی در وسط های نقوش انجام گرفته می شوند که نوعی تکرار الگوی مبهم می باشد. برای اینکه بهتر متوجه شوید به تصاویر زیر دقت کنید.
اندازه موتیف در طراحی پارچه
موتیف در طراحی پارچه در اندازه و ابعاد گوناگونی ترسیم می گردد. اندازه ی موتیف به اندازه ی استوانه هایی که برای چاپ الگو مورد استفاده قرار می گیرند، بستگی دارد. البته این امر در چاپ دیجیتال صدق نمی کند. دلیل آن این است که در چاپ دیجیتال اندازه ی موتیف ها محدود نمی گردد زیرا از سیلندرهای چاپ استفاده نمی شود.
اندازه تکرار عمودی موتیف ها
در تکرار عمودی اندازه ی آن تابعی از محیط استوانه ای است که برای چاپ استفاده می شود. برای مثال برای یک استوانه ی 64 سانتی متر، محیط، ارتفاع تکرار عمودی طرح می تواند به صورت زیر باشد.
- 64 سانتی متر
- 32 سانتی متر ( نیم از 64 سانتی متر)
- 33 سانتی متر (ثلث از 64 سانتی متر)
- 16 سانتی متر (ربع از 64 سانتی متر)
- 12،8 سانتی متر ( خمس از 64 سانتی متر)
- و …
اندازه تکرار افقی موتیف ها
اندازه ی تکرار موتیف ها در جهت افقی بستگی به طول استوانه دارد، معمولا 140 سانتی متر یا 160 سانتی متر است. تکرار افقی موتیف ها با کم کردن لبه های پارچه از طول استوانه محاسبه می گردد.
برای مثال، روی پایه پارچه ای 140 سانتی متری یا طاقچه های 2 سانتی متری، تکرار افقی پایه 136 سانتی متر است. اندازه تکرار افقی موتیف ها مضربی از عرض سیلندر است. تکرار افقی عرض الگوها میتواند به شرح زیر باشد.
- 136 سانتی متر
- 68 سانتی متر ( نیم از 138 سانتی متر)
- 45،33 سانتی متر (ثلث از 138 سانتی متر)
- 34 سانتی متر ( ربع از 138 سانتی متر)
- 27،2 سانتی متر (خمس از 138 سانتی متر)
- 22،66 سانتی متر (سدس از 138 سانتی متر)
تکرار نیمه مهندسی
وقتی الگویی در سراسر عرض پارچه با ارتفاع متناسب با محیط سیلندر قرار می گیرد طرح را تکرار نیمه مهندسی می نامند. گفته می شود این موتیف یک موتیف نیمه مهندسی است. به عنوان مثال برای یک استوانه با محیط 64 سانتی متر، می توانیم یک موتیف بدست آوریم
- 64 سانتی متر ارتفاع 136 سانتی متر عرض (ارتفاع = 1 محیط)
- 32 سانتی متر ارتفاع 136 سانتی متر عرض (ارتفاع = ½ از محیط)
- 21،33 سانتی متر ارتفاع 136 سانتی متر عرض (ارتفاع = ⅓ محیط اطراف)
- 16 سانتی متر ارتفاع 136 سانتی متر عرض (ارتفاع = ¼ از محیط)
